Zmiany klimatu wywołane przez człowieka powodują niebezpieczne i powszechne zakłócenia w przyrodzie i wpływają na życie miliardów ludzi na całym świecie. Dzieje się to pomimo dotychczasowych wysiłków zmierzających do ograniczenia ryzyka klimatycznego. Przez zmiany klimatu najmocniej ucierpią ludzie i najbardziej wrażliwe ekosystemy, powiedzieli naukowcy w opublikowanym 28 lutego raporcie Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC).
Świat stoi przed licznymi nieuniknionymi zagrożeniami związanymi z podniesieniem się temperatury globalnej o 1,5°C (2,7°F) w ciągu najbliższych 20 lat. Nawet chwilowe przekroczenie tego poziomu ocieplenia spowoduje dodatkowe poważne skutki, z których niektóre będą nieodwracalne. Wzrośnie ryzyko dla społeczeństwa, dla infrastruktury, niżej położonych obszarów.
Podsumowanie dla decydentów z raportu IPCC Working Group II, Climate Change 2022 “Skutki, adaptacja i podatność” zostały zatwierdzone w niedzielę 27 lutego 2022 r. przez 195 krajów członkowskich IPCC, poprzez wirtualną sesję zatwierdzającą, która odbyła się w ciągu dwóch tygodni od początku 14 lutego.
Niezbędne są pilne działania
Zwiększone fale upałów, susze i powodzie już przekraczają progi tolerancji roślin i zwierząt, powodując masową śmiertelność gatunków, w tym drzew czy koralowców. Te ekstremalne warunki pogodowe występując jednocześnie, powodują wielowymiarowe skutki, będące coraz trudniejszymi do opanowania. Zmiany klimatu narażają miliony ludzi na dotkliwy brak bezpieczeństwa żywnościowego i wodnego, zwłaszcza w Afryce, Azji, Ameryce Środkowej i Południowej, na Małych Wyspach i w Arktyce.
Aby uniknąć rosnącego zagrożenia dla życia ludzi, różnorodności biologicznej i infrastruktury, należy podjąć ambitne, przyspieszone działania konieczne do przystosowania się do zmian klimatu, przy jednoczesnym wykonywaniu szybkich, głębokich cięć emisji gazów cieplarnianych. Jak dotąd postępy w adaptacji są nierówne, a różnice między podjętymi działaniami a tym co naprawdę powinno być robione są coraz większe – pokazuje nowy raport. Raport Grupy Roboczej II jest drugą częścią Szóstego Raportu Oceniającego IPCC (AR6), który zostanie ukończony w tym roku.
Ochrona i wzmacnianie bioróżnorodności jest kluczem
Naukowcy zwracają uwagę na współzależność zmian klimatu z globalnymi trendami, takimi jak: nadmierne (niezrównoważone) wykorzystywanie zasobów naturalnych, rosnącą urbanizacja, nierównościami społecznymi, stratami i szkodami spowodowanymi ekstremalnymi zjawiskami czy pandemią. „Nasza ocena jasno pokazuje, że stawienie czoła wszystkim tym różnym wyzwaniom angażuje wszystkich – rządy, sektor prywatny, społeczeństwo obywatelskie – współpracując również w celu nadania priorytetu redukcji ryzyka jako sprawiedliwość i sprawiedliwość, w podejmowaniu decyzji i inwestycjach” – powiedział współprzewodniczący grupy roboczej II IPCC Debrze Roberts.
Miasta: hotspoty wpływów i zagrożeń, ale także kluczowa część rozwiązania
Najnowsza część raportu IPCC zawiera szczegółową ocenę wpływu zmian klimatu, zagrożeń i adaptacji w miastach, które zamieszkuje ponad połowa światowej populacji. Zdrowie, życie i środki do życia ludzi, a także nieruchomości i infrastruktura krytyczna, w tym systemy energetyczne i transportowe, są coraz bardziej narażone z związku z falami upałów, burzami, suszami i powodziami oraz powolnymi zmianami, jak np z podnoszeniem się poziomu morza.
Istnieje coraz więcej dowodów na to, że adaptacja spowodowała niezamierzone konsekwencje, na przykład niszczenie przyrody, narażanie życia ludzi lub zwiększenie emisji gazów cieplarnianych. Aby tego unikać należy angażować wszystkich w planowanie, zwracać uwagę na równość i sprawiedliwość oraz czerpać z tradycji i lokalnych doświadczeń.
Zawężające się okno do działania
Zmiana klimatu to globalne wyzwanie, które wymaga lokalnych rozwiązań i dlatego wkład Grupy Roboczej II Szóstego Raportu Oceniającego IPCC (AR6) zawiera obszerne informacje regionalne aby umożliwić rozwój odporny na zmiany klimatu.
Raport wyraźnie stwierdza, że rozwój odporny na zmiany klimatu jest już wyzwaniem w obliczu obecnego poziomu ocieplenia. Stanie się bardziej ograniczony, jeśli globalne ocieplenie przekroczy 1,5°C (2,7°F). W niektórych regionach, jeśli globalne ocieplenie przekroczy 2°C (3,6°F), będzie to już niemożliwe. To kluczowe odkrycie podkreśla pilną potrzebę działania na rzecz klimatu, skupiającą się na równości i sprawiedliwości. Odpowiednie finansowanie, transfer technologii, polityczny zaangażowanie i partnerstwo prowadzą do skuteczniejszej adaptacji do zmian klimatu i redukcji emisji.
