Rozbieżność priorytetów, niedostateczny poziom wiedzy rad nadzorczych i świadomości wyzwań klimatycznych – to niektóre z wniosków płynących z badania Chapter Zero Poland, polskiej odsłony Climate Governance Initiative pod egidą World Economic Forum. Jak wynika z raportu, zrealizowanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu we współpracy z Fundacją Deloitte, edukacja i rozwój kompetencji organów nadzorczych w obszarze ochrony klimatu są konieczne.
Forum Odpowiedzialnego, w ramach prowadzonego od maja 2021 programu Chapter Zero Poland, wspierane przez Fundację Deloitte Polska, przeprowadziło pierwsze ogólnopolskie badanie skierowane do przedstawicielek i przedstawicieli rad nadzorczych firm działających w Polsce. Jego celem było poznanie stanu wiedzy i poziomu świadomości problematyki zmian klimatu, a także potrzeb oraz oczekiwań rad nadzorczych oraz przedsiębiorstw w zakresie działań proklimatycznych.
– Jest to pierwsza próba przyjrzenia się bieżącej sytuacji związanej ze świadomością problematyki globalnego ocieplenia, jaką mają przedstawicielki i przedstawiciele organów nadzorczych. Zależy nam na zainicjowaniu szerszej debaty na temat miejsca i roli rad nadzorczych w tworzeniu, wspólnie z innymi elementami struktury corporate governance, rozwiązań wspierających dochodzenie do zerowej emisji gazów cieplarnianych – mówi Marzena Strzelczak, prezeska, dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu, organizatora Chapter Zero Poland.
Z praktyką na bakier
Badanie „Rady nadzorcze wobec zmian klimatu” dowodzi, że tylko nieco ponad połowa (57%) respondentów dostrzega ryzyka biznesowe dla firm związane ze zmianami klimatu. Za największe w perspektywie 5-letniej uznano zakłócenia w łańcuchu dostaw oraz ryzyko związane z pozyskiwaniem finansowania. Zwrócono również uwagę na szanse związane z działaniami na rzecz klimatu, tj. przejście na efektywniejsze zielone źródła energii oraz dostęp do nowych źródeł finansowania.
Choć z deklaracji respondentów wynika, że posiadają dobrą wiedzę na temat zmian klimatu, to nie dotyczy ona informacji pochodzących ze struktur wewnątrz firm i nie przekłada się ona bezpośrednio na działania realizowane w poszczególnych organizacjach. Niedostateczny poziom świadomości wyzwań w tym obszarze i ich konsekwencji widoczny był m.in. w odpowiedziach na temat wagi ryzyka dla poszczególnych procesów biznesowych i wskaźników klimatycznych.
W raporcie wskazano także na kluczowe tematy, które należy podejmować w ramach działań edukacyjnych:
- raportowanie kwestii klimatycznych w raportach rocznych i niefinansowych,
- strategie działań biznesu w zakresie przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu,
- monitorowanie podejmowanych działań, w tym ich wpływu na środowisko.
W badaniu Chapter Zero Poland odniesiono się również do potrzeb samych przedsiębiorstw poprzez wyznaczenie obszarów wymagających pilnego rozwoju, tj. doskonalenie procesu zarządzania ryzykiem i szansami klimatycznymi.
– Wyniki badania pokazują, jak dużo jeszcze mamy do zrobienia w zakresie przygotowania członków rad nadzorczych do wyzwań transformacji klimatycznej. Równocześnie cieszy fakt, że proces budowania przywództwa klimatycznego w wielu radach już się rozpoczął, ma swoich liderów i nabiera tempa – podsumowuje Irena Pichola, Partnerka, Członkini Rady Fundacji Deloitte Polska, Liderka zespołu ds. zrównoważonego rozwoju w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. .
Edukacja to konieczność
Rady nadzorcze to ważna grupa współtworząca struktury ładu organizacyjnego przedsiębiorstw, której jednocześnie nie poświęca się wystarczającej uwagi w debacie o transformacji klimatycznej biznesu. Tymczasem, z uwagi na wprowadzane przepisy i regulacje prawne, jej zaangażowanie jest kluczowe zarówno we wspieraniu zarządów do wytężonych wysiłków na rzecz działań proklimatycznych, ale i w monitorowaniu uzyskiwanych efektów.
Jak wynika z badania Chapter Zero Poland, organy nadzorcze nie posiadają komitetów odpowiedzialnych za kwestie klimatyczne (73% wskazań). Podobnie sytuacja prezentuje się w kontekście organów zarządczych – tylko 1/3 firm dysponuje osobą odpowiedzialną za ten obszar. Co więcej, zmiany klimatu jako stały temat rozmów podejmowanych na posiedzeniach rad nadzorczych pojawiają się tylko w 20% organizacji.
– Żywimy nadzieję, że wnioski płynące z badania pozwolą na interwencje w obszarach, które tego wymagają. Przeciwdziałanie zmianom klimatycznym to wspólny cel, który można osiągać różnymi sposobami. Zachęcamy przedstawicielki i przedstawicieli zarządów oraz rad nadzorczych do dołączenia do inicjatywy Chapter Zero Poland, by wspólnie rozwijać i wypracowywać nowe pomysły na radzenie sobie z wyzwaniami klimatycznymi – dodaje Marzena Strzelczak.
O badaniu
W części ilościowej, trwającej od 20 stycznia do 17 marca br., wzięły udział 44 osoby. Ankieta badania została podzielona na trzy obszary:
- Świadomość problematyki zmian klimatu,
- Zmiany klimatu w działalności rad nadzorczych,
- Potrzeby i oczekiwania przedsiębiorstw a zmiany klimatu,
Uzupełnieniem badania ilościowego były pogłębione wywiady z członkami i członkiniami rad nadzorczych: Joanną Krasodomską – prof. UEK Katedry Rachunkowości Finansowej, członkinią rady nadzorczej Comarch S.A., dr Michałem Rogatko – wiceprzewodniczącym rady nadzorczej Mostostal Zabrze S.A., Lucyną Stańczak – Wuczyńską, przewodnicząca rady nadzorczej Banku BNP Paribas, Katarzyną Zawodną – Bijoch, prezeską & CEO spółki biurowej Skanska w Europie Środkowo-Wschodniej.
Raport zawiera również komentarze przedstawicieli_ek organizacji biznesowych oraz ekspertów_ek i liderów_ek biznesu: Marii Andrzejewskej – dyrektor generalnej Centrum UNEP/GRID-Warszawa, Rafała Baniaka – prezesa zarządu Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, prof. dr hab. Doroty Dobijiz Akademii Leona Koźmińskiego, członkini rady nadzorczej ING Bank Śląski i przewodniczącej Komitetu Ryzyka; Tomasza Konika – prezesa Deloitte Polska, prof. dr hab. Moniki Marcinkowskiej z Uniwersytetu Łódzkiego; Barbary Nowakowskiej – dyrektor zarządzającej Polskim Stowarzyszeniem Inwestorów Kapitałowych, Ewy Radkowskiej-Świętoń – prezeski Stowarzyszenia Niezależnych Członków Rad Nadzorczych, dr hab. Piotra Wachowiaka – prof. SGH, Rektora Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Macieja Wituckiego – Prezydent Konfederacji Lewiatan.
Badanie wspierane przez Fundację Deloitte Polska miało charakter poglądowy, a jego wyniki mogą posłużyć do dalszego projektowania rozwiązań oraz szukania odpowiedzi, jakie miejsce powinny zająć organy nadzorcze w dochodzeniu do zerowej emisyjności oraz czego potrzebują, by w należyty sposób móc spełniać swoje zadanie. Ogłoszenie raportu odbyło się 25 maja podczas 9. Targów CSR w Centrum EXPO XXI w Warszawie.
O programie Chapter Zero Poland
Chapter Zero Poland, które jest częścią Climate Governance Initiative, to program rozwoju kompetencji organów nadzorczych i zarządczych spółek. Celem polskiej odsłony tej międzynarodowej inicjatywy jest podniesienie świadomości konsekwencji zmian klimatycznych dla firm oraz wpływu biznesu na klimat. Program oparty na międzynarodowej współpracy ma dostarczać wiedzę i narzędzia oraz stanowić platformę wymiany doświadczeń dla członkiń i członków rad nadzorczych i zarządów oraz eksperckiego środowiska, zajmującego się tematem zmian klimatu w Polsce i na świecie. Więcej o inicjatywie i aktualnych działaniach można znaleźć na chapterzero.pl
Kwestionariusz dołączenia do Chapter Zero Poland >> https://chapterzero.pl/dolacz/
Koordynator inicjatywy: Forum Odpowiedzialnego Biznesu
Partner merytoryczny: Deloitte Polska
Opiekun programu: Bank BNP Paribas
Eksperckie organizacje wspierające: Centrum UNEP/GRID Warszawa, Pracodawcy RP
Partner medialny: Rzeczpospolita
źródło: informacja własna