Międzyrządowy Zespół do Spraw Zmian klimatu opublikował podsumowanie dla polityków raportu IPCC Working Group III, Climate Change 2022: Łagodzenie zmian klimatu. Raport został zatwierdzony 4 kwietnia 2022 r. przez 195 rządów państw członkowskich IPCC podczas wirtualnej sesji, która rozpoczęła się 21 marca. Jest to już trzecia część szóstego raportu IPCC (AR6), który zostanie ukończony w tym roku.
W latach 2010-2019 średnie roczne emisje gazów cieplarnianych na świecie osiągnęły najwyższy poziom w historii ludzkości, ale tempo wzrostu spadło. Bez natychmiastowej i głębokiej redukcji emisji we wszystkich sektorach ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C jest poza zasięgiem. Jednak jak twierdzą naukowcy w najnowszym raporcie IPCC pojawia się coraz więcej dowodów na działania na rzecz klimatu.
Od 2010 r. obserwuje się stałe spadki nawet o 85% kosztów energii słonecznej i wiatrowej oraz baterii. Rosnący zakres polityk i przepisów zwiększył efektywność energetyczną, zmniejszył wskaźniki wylesiania i przyspieszył wdrażanie energii odnawialnej.
Jesteśmy na rozdrożu. Decyzje, które podejmujemy teraz, mogą zapewnić bezpieczną przyszłość. Mamy narzędzia i know-how wymagane do ograniczenia ocieplenia” – powiedział przewodniczący IPCC Hoesung Lee. „Cieszą mnie działania klimatyczne podejmowane w wielu krajach. Istnieją polityki, regulacje i instrumenty rynkowe, które okazują się skuteczne. Jeśli zostaną one rozbudowane oraz zastosowane na szerszą skalę i sprawiedliwie, mogą wspierać głębokie redukcje emisji i stymulować innowacje”.
Pobierz Sixth Assessment Report FACT SHEET >>
We wszystkich sektorach mamy opcję redukcji emisji co najmniej o połowę do 2030 r.
Ograniczenie globalnego ocieplenia będzie wymagało poważnych zmian w sektorze energetycznym. Będzie to wiązało się ze znacznym zmniejszeniem zużycia paliw kopalnych, powszechną elektryfikacją, poprawą efektywności energetycznej i wykorzystaniem paliw alternatywnych (takich jak wodór).
„Posiadanie odpowiednich polityk, infrastruktury i technologii umożliwiających zmiany w naszym stylu życia i zachowaniu może skutkować 40-70% redukcją emisji gazów cieplarnianych do 2050 r. Zapewnia to znaczny niewykorzystany potencjał” – powiedział współprzewodniczący grupy roboczej IPCC III Priyadarshi Shukla. „Dowody pokazują również, że te zmiany stylu życia mogą poprawić nasze zdrowie i samopoczucie”.
Miasta i inne obszary miejskie również dają znaczne możliwości redukcji emisji. Można to osiągnąć poprzez niższe zużycie energii (np. poprzez tworzenie zwartych miast, do których można dojść pieszo), elektryfikację transportu w połączeniu z niskoemisyjnymi źródłami energii oraz zwiększone pochłanianie i składowanie dwutlenku węgla z wykorzystaniem przyrody. Istnieją opcje dla istniejących, szybko rozwijających się i nowych miast.
„Widzimy przykłady budynków o zerowym zużyciu energii lub o zerowej emisji dwutlenku węgla w prawie wszystkich strefach klimatycznych” — powiedział współprzewodniczący grupy roboczej III IPCC, Jim Skea. „Działanie w tej dekadzie ma kluczowe znaczenie dla uchwycenia potencjału budynków do łagodzenia zmian”.
Redukcja emisji w przemyśle będzie wiązała się z bardziej efektywnym wykorzystaniem materiałów, ponownym wykorzystaniem i recyklingiem produktów oraz minimalizacją odpadów. W przypadku podstawowych materiałów, w tym stali, materiałów budowlanych i chemikaliów, procesy produkcji gazów cieplarnianych o niskiej lub zerowej emisji znajdują się na etapie pilotażowym do etapu zbliżonego do komercyjnego.
Sektor ten odpowiada za około jedną czwartą światowych emisji. Osiągnięcie zera netto będzie wyzwaniem i będzie wymagało nowych procesów produkcyjnych, energii elektrycznej o niskiej i zerowej emisji, wodoru oraz, w razie potrzeby, wychwytywania i składowania dwutlenku węgla.
Rolnictwo, leśnictwo i inne formy użytkowania gruntów mogą zapewnić redukcję emisji na dużą skalę, a także usuwać i magazynować dwutlenek węgla na dużą skalę. Grunty nie mogą jednak zrekompensować opóźnionych redukcji emisji w innych sektorach. Możliwości reagowania mogą przynieść korzyści bioróżnorodności, pomóc nam przystosować się do zmian klimatycznych oraz zapewnić źródła utrzymania, żywność i wodę oraz dostawy drewna.
Najbliższe lata są krytyczne
W oszacowanych przez IPCC scenariuszach ograniczenie ocieplenia do około 1,5°C (2,7°F) wymaga, aby globalne emisje gazów cieplarnianych osiągnęły szczyt najpóźniej przed 2025 r. i zostały zmniejszone o 43% do 2030 r. Jednocześnie metan musiałby zostać zredukowany o około jedną trzecią. Nawet jeśli to zrobimy, jest prawie nieuniknione, że chwilowo przekroczony zostanie próg temperatury, ale do końca stulecia jest szansa na powrót poniżej tego progu.
„Teraz albo nigdy, jeśli chcemy ograniczyć globalne ocieplenie do 1,5°C (2,7°F)” – powiedział Skea. „Bez natychmiastowej i głębokiej redukcji emisji we wszystkich sektorach będzie to niemożliwe”.
Globalna temperatura ustabilizuje się, gdy emisje dwutlenku węgla osiągną zero netto. Dla 1,5°C (2,7°F) oznacza to osiągnięcie zerowej emisji dwutlenku węgla netto na całym świecie na początku lat 50. XXI wieku; dla 2°C (3,6°F), jest to początek lat 70. XXI wieku.
Ocena ta pokazuje, że ograniczenie ocieplenia do około 2°C (3,6°F) nadal wymaga, aby globalne emisje gazów cieplarnianych osiągnęły szczyt najpóźniej przed 2025 r. i zostały zmniejszone o jedną czwartą do 2030 r.
Zamykanie luk inwestycyjnych
Raport wychodzi poza technologie i pokazuje, że chociaż nakłady finansowe są trzy do sześciu razy niższe niż potrzebne aby ograniczyć ocieplenie do poniżej 2°C (3,6°F) do 2030 r., globalny kapitał i płynność są wystarczające, aby zamknąć luki inwestycyjne .
„Bez uwzględnienia korzyści ekonomicznych płynących z obniżonych kosztów adaptacji lub uniknięcia skutków klimatycznych, globalny Produkt Krajowy Brutto (PKB) byłby tylko o kilka punktów procentowych niższy w 2050 r., jeśli podejmiemy działania niezbędne do ograniczenia ocieplenia do 2°C (3,6°C). F) lub poniżej, w porównaniu z utrzymaniem obecnych zasad” — powiedział Shukla.
Osiąganie celów zrównoważonego rozwoju
Przyspieszone i sprawiedliwe działania na rzecz ograniczania i łagodzenia skutków zmian klimatu oraz adaptacji mają kluczowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju. Niektóre z możliwych działań to rozwijanie technologii mogących pochłaniać i magazynować dwutlenek węgla, inne, które powinny być realizowane równocześnie polegać mogą na pomaganiu społecznościom ograniczać skutki związane ze zmianą klimatu. Na przykład w miastach sieci parków i terenów otwartych, tereny podmokłe i rolnictwo miejskie mogą zmniejszyć ryzyko powodzi i ograniczyć skutki wysp ciepła.
Łagodzenie skutków w przemyśle może zmniejszyć wpływ na środowisko oraz zwiększyć zatrudnienie i możliwości biznesowe. Elektryfikacja z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii i zmiany w transporcie publicznym mogą wesprzeć zdrowie, zatrudnienie i równość.
„Zmiany klimatu są wynikiem ponad stuletniego niezrównoważonego użytkowania energii i gruntów, stylu życia oraz wzorców konsumpcji i produkcji” – powiedział Skea. „Ten raport pokazuje, w jaki sposób podjęcie działań teraz może pokierować nas w kierunku bardziej sprawiedliwego i zrównoważonego świata”.
źródło: materiały prasowe IPCC