Rada Unii Europejskiej zatwierdziła 24 października konkluzje, które będą dla UE podstawą ogólnego mandatu negocjacyjnego na 27. konferencję klimatyczną ONZ (COP27) zaplanowaną na 6–18 listopada 2022 r. w egipskim Szarm el-Szejk.
W swoich konkluzjach Rada podkreśla perspektywy, które dzięki ambitnym działaniom klimatycznym otwierają się przed planetą, gospodarką światową i ludźmi. Wskazuje też, jak ważna jest sprawiedliwa, inkluzywna transformacja w kierunku zrównoważonych, klimatycznie odpornych gospodarek i społeczeństw.
Wszystkie oczy będą skierowane na nas w Szarm el-Szejk. UE zawsze przewodziła w działaniach klimatycznych i będziemy nadal świecić przykładem. Ochrona naszej planety dla przyszłych pokoleń wymaga zdecydowanych wspólnych światowych działań. Cieszę się, że UE udowodniła dziś, jak poważnie traktuje swoje ambicje. – Anna Hubáčková, czeska minister środowiska
Państwa członkowskie podkreślają, że globalne ambicje muszą znacznie wzrosnąć, aby utrzymać cel 1,5 °C w zasięgu możliwości, zgodnie z porozumieniem paryskim. Zwracają uwagę, że ustalone na poziomie krajowym wkłady i ich aktualizacje są w tej chwili ogólnie niewystarczające. Dlatego wszystkie państwa powinny postawić na ambitne cele i polityki, a duże gospodarki zwłaszcza – ponownie przemyśleć i wzmocnić swoje wkłady przed COP27.
- Rada przypomina, że w czerwcu 2022 r. uzgodniła swoje stanowisko co do zasadniczych elementów pakietu „Gotowi na 55”, które umożliwią UE wdrożenie jej ustalonego na poziomie krajowym wkładu i ograniczenie do 2030 r. emisji gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55 % w porównaniu z poziomami z 1990 r., a także osiągnięcie neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., a następnie dążenie do osiągnięcia ujemnego bilansu emisji. Rada odnotowuje postęp działań legislacyjnych służących przyjęciu pakietu klimatycznego oraz cel, by zakończyć negocjacje nad wspomnianymi zasadniczymi elementami do końca 2022 r. w sposób wyważony. Jest gotowa jak najszybciej po negocjacjach odpowiednio zaktualizować ustalane na poziomie krajowym wkłady UE i jej państw członkowskich, zgodnie z pkt. 29 paktu klimatycznego z Glasgow, tak by odzwierciedlić, jak ostateczny kształt zasadniczych elementów pakietu „Gotowi na 55” wpływa na główne założenia UE, uzgodnione przez Radę Europejską w grudniu 2020 r.
- Rada przypomina stałe zobowiązania państw członkowskich UE, uzgodnione z partnerami społecznymi, oraz apeluje do wszystkich stron, by zrezygnowały z węgla o nieobniżonej emisji poprzez stopniową redukcję jego użycia i wyeliminowanie nieefektywnych dopłat do paliw kopalnych w celu przyspieszenia swojej transformacji energetycznej oraz by realizowały pakt klimatyczny z Glasgow w sposób przynoszący korzyści pracownikom i społecznościom.
- Rada stwierdza, że wszystkie państwa muszą zwiększyć wysiłki adaptacyjne, a równocześnie pilnie zredukować emisje. Podkreśla, że kluczowe są wyraźne postępy w urzeczywistnianiu globalnego celu w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, i w związku z tym UE będzie nadal wspierać i konstruktywnie uczestniczyć w odnośnym dwuletnim programie prac Glasgow–Szarm-el-Szejk. Działania te mają dać lepsze zrozumienie tego, jak zwiększać zdolności adaptacyjne, wzmacniać odporność i zmniejszać podatność na zmianę klimatu, tak by chronić ludzi, źródła utrzymania i ekosystemy.
- Rada wzywa wszystkie państwa do zwiększenia wysiłków na rzecz mobilizacji środków finansowych ze wszystkich źródeł, by wesprzeć działania klimatyczne, i do uwzględniania kwestii klimatycznych we wszystkich przepływach finansowych. Przypomina, że UE i jej państwa członkowskie wnoszą wspólnie największy wkład w międzynarodowe publiczne finansowanie działań klimatycznych. Ponawia też zdecydowane zobowiązanie podjęte przez UE i jej państwa członkowskie, by dalej zwiększać międzynarodowe finansowanie działań klimatycznych na rzecz realizacji celu państw rozwiniętych – jak najszybszej i do 2025 r. zmobilizować wspólnie z różnych źródeł co najmniej 100 mld USD rocznie. Rada oczekuje, że cel ten zostanie osiągnięty w 2023 r.
- Rada oczekuje kontynuacji dialogu z Glasgow w celu omówienia sposobów finansowania działań mających zapobiegać stratom i szkodom związanym z niekorzystnymi skutkami zmiany klimatu, minimalizować te straty i szkody oraz je eliminować. Ponownie wyraża gotowość do konstruktywnej współpracy z krajami partnerskimi, w tym poprzez nowy punkt obrad, który zapewni pełne wykorzystanie dialogu z Glasgow do szybkiego wzmocnienia istniejących instytucji udzielających wsparcia na rzecz zapobiegania ryzyku strat i szkód, minimalizowania go i przeciwdziałania mu, a także do wypracowania konkretnych rozwiązań dla wyzwań, przed którymi stoją kraje znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji.
W tym kontekście Rada przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę „Wczesne ostrzeganie dla wszystkich” zapoczątkowaną przez Sekretarza Generalnego ONZ, dzięki której w ciągu pięciu lat systemy wczesnego ostrzegania objęłyby wszystkich na Ziemi Przyjmuje też z zadowoleniem zobowiązanie przywódców G-7, by działać na rzecz globalnej tarczy przeciw ryzyku klimatycznemu obejmującej ubogie i podatne na zagrożenia kraje i społeczności, i zobowiązuje się wspierać te wysiłki m.in. poprzez rozwiązania finansowe i ubezpieczeniowe w zakresie ryzyka związanego z klimatem i z klęskami żywiołowymi (CDRFI).
Ponadto UE jest zdecydowana pracować ze wszystkim stronami, tak by:
- promować dyskusję o przyszłości UNFCCC
- omówić możliwe sposoby zrównoważonego wdrażania działań klimatycznych w sektorze rolnym
- umożliwić ambitną realizację programu prac z Glasgow w zakresie działań na rzecz upodmiotowienia klimatycznego
- zająć się aspektem płci.
Kontekst
COP27 odbędzie się 6–18 listopada 2022 r. w egipskim Szarm el-Szejk. Egipska prezydencja ma 4 cele:
- łagodzenie: wdrożyć pakt klimatyczny z Glasgow, podnieść poziom ambicji wkładów ustalanych na poziomie krajowym
- adaptacja: osiągnąć postęp w urzeczywistnianiu globalnego celu w zakresie przystosowania się do zmian klimatycznych, wysunąć adaptację na czoło światowych działań
- finanse: monitorować dotychczasowe zobowiązania i deklaracje, osiągnąć postęp w mobilizowaniu corocznie 100 mld USD
- współpraca: między rządami, sektorem prywatnym i społeczeństwem obywatelskim.
Porozumienie paryskie zostało przyjęte w 2015 r. na 21. konferencji ONZ w sprawie zmiany klimatu (COP21) i weszło w życie 4 listopada 2016 r. Obecnie liczy 186 stron. Określono w nim podwójny cel: łagodzenie (ograniczenie wzrostu średniej światowej temperatury do poziomu znacznie niższego niż 2°C w stosunku do poziomu przedprzemysłowego i dążenie do ograniczenia tego wzrostu do 1,5°C) oraz adaptacja (podejmowanie wysiłków służących zwiększeniu zdolności stron do dostosowania się do negatywnych skutków zmiany klimatu i zapewnienie spójności przepływów finansowych ze ścieżką prowadzącą do niskiego poziomu emisji gazów cieplarnianych i rozwoju odpornego na zmianę klimatu).
źródło: materiały prasowe Rady UE
